Пiмен Панчанка

Пачынае з новага радка...

Яшчэ не ацэнена

Пачынае з новага радка
Кожны год вясна свае адлігі.
Сонцам напаўняецца рака
I гайдае воблакі і крыгі.

Ты мяне хоць крыху пагайдай,
Маладосць за воблакі аддай.
Толькі знаю, што не аддасі,
Дык нясі у мора іх, нясі.

Тут я з той, харошаю, сядзеў,
На такія ж воблакі глядзеў,
Ды сплылі яны даўно з вадой
I забралі мілую з сабой.

Калі пачалася вайна для мяне?..

Яшчэ не ацэнена

Калі пачалася вайна для мяне?
У самае першае тое світанне,
Ад бомбы найпершай...
I ўсё як у сне —
Сустрэча з вайной і з табой развітанне.
Нядаўна сады адцвілі,
Па начах
Так пахла наўкол белавежскай сасною.
Я нават хадзіць асцярожней пачаў:
Я быў перапоўнен табой і вясною.

А што, мая родная, мог я зрабіць?
На захад мы ехалі ворага біць
I апынуліся раптам на ўсходзе.

У акенца тваё...

Яшчэ не ацэнена

У акенца тваё
Я пастукаў зязюльчыным ранкам
Пасля салаўінага вечара
I перапёлчынай ночы.
Вока тваё, як зорка,
Бліснула з-за фіранкі:
Хто там?
Хто ты?
I чаго ты хочаш?

Я мог бы выдумаць,
Што я славуты наватар,
Цаліны пакарыцель
Ці майстар футбола.
Але быў салаўіны вечар,
I прытварацца не варта.
Стаю, які ёсць,
Перапоўнены радасным болем.

Мажліва, я цір,
Куды кожны

Нешта журботнае вецер пяе...

Яшчэ не ацэнена

Нешта журботнае вецер пяе
У лясах парыжэлых.
Аддам я ўсе перамогі свае
За адно паражэнне.

А ты не хочаш у палон мяне браць,
Не хочаш майго разгрому...
Сцюдзёным агнём
Рабіны гараць,
Ні цішыні,
Ні грому.

Суседка

Ваша адзнака: Нет (12 галасы)

Кавалачак скарынкі
Засунеш за шчаку,
З суседчынай дзяўчынкай
Імчышся на раку.

Пад вейкамі — азерцы,
Пачатак першых мук.
I коле рэўнасць сэрца:
«А дзе Янук?»

Луг свеціцца ад зорак —
Вясёлая раса.
Вымай хутчэй сцізорык,
Вудзільна выразай.

Тут акуні і плоткі
I ціхая лаза.
Аеру сок салодкі
На халадку ляза.

I хочацца дзяўчынцы
На памяць падарыць
Расінку на травінцы,

Просценькая песня

Яшчэ не ацэнена

Была Аксана пекнай,
Прыгожаю такой:
Хадзілі хлопцы ў пекла
За ёю талакой.

Скажы — разваляць хату,
Скажы — паставяць зруб.
Чарнявы, зухаваты
Быў ёй хлапчына люб.

А што ты нарабіла,
Шалёная краса!
Ля хаты на рабіне
Пасохла ўся раса.

Жыць выпала ёй з іншым —
Нядрэнным, ды не тым.
I вусны ўжо не вішні,
I косы — шэры дым.

Завяла, пастарэла,
Не хочацца старэць.

Табе, з прытомленым сэрцам...

Ваша адзнака: Нет (7 галасы)

Табе, з прытомленым сэрцам,
Прысыпанаму сівізной,
Хочацца зноўку сустрэцца
З далёкай сваёй вясной.

З той, што выходзіла адвячоркам
Да возера ў зараснік траў.
Яе называў ты зоркай
I горача абдымаў.

Вось і вёска, як быццам тая.
Не, не тая, зусім не тая!
А сэрца ад радасці штосьці не тае
I зорка не вылятае.

Навакола новыя хаты
I шмат незнаёмых сцежак.

На планеце ў нас усё бывае...

Ваша адзнака: Нет (7 галасы)

На планеце ў нас усё бывае,
Слухай ды за прэсаю сачы...
У студэнтаў дзевак адбіваюць
Тлустыя вучоныя сычы.

Ходзіць гэткі ў чысценькай манішцы,
Тройчы ўжо разведзены жаніх.
У яго кватэра і на кніжцы
Хітрая спакуса для дурных.

Ёй жа цяжка на Палессе ехаць,
Працаваць, падлогу мыць, раджаць.
I каханне замірае рэхам,
Сыч ідзе дзяўчыну праважаць.

Чорта з два яго ты палюбіла,

Я стукнуў тры разы...

Яшчэ не ацэнена

Я стукнуў тры разы
У дзверы. Ты маўчыш.
Напэўна, заглушыў
Мой ветлы стук пярун.

Каб ля цябе пабыць,
Я гэтак бег. Мяне
Імкнуліся прабіць
Сто тысяч стрэл дажджу.

Прытворшчыца! Няўжо
Такі твой моцны сон,
Што залатых нажоў
Не бачыш гнеўны бляск?

А мо за нейкі грэх
Ці памылковы крок
Усім сябрам на смех
Загад дала дажджу,

Каб пугамі ён сек
Мяне каля дзвярэй,
Пакуль не папрашу

Я прысягаў не раз, не двойчы...

Яшчэ не ацэнена

Я прысягаў не раз, не двойчы
Не абуджаць у сэрца зноў
Тваю паходку, стан дзявочы,
Загадкавых апошніх слоў.

Я уцякаў, нібы злачынца,
З пакутнай катаргі, хутчэй,
Каб адзінотаю лячыцца
Ад варажбы тваіх вачэй.

Я адракаўся, нібы здраднік,
Ад цёмных кос.
Я голас твой
Усё глыбей, усё старанней
Хаваў у памяці сваёй.

I марна ўсё!
За мной усюды,
Сама не знаючы таго,

У навальніцу

Яшчэ не ацэнена

Перуны грукаталі ў прасторы пустым,
Прыгіналіся долу кусты,
I у цёмным прадонні набухшых крыніц
Гаслі водсвіты бліскавіц.

Мы стаялі ўдваіх, і тугая каса
Ненарокам кранула мой твар,
I тады я адважыўся і расказаў
Пра сардэчны, як кажуць, пажар.

Ты ж глядзела на клён, што на вуліцы мок,
Быццам бачыла першы раз.
Я адказу твайго дачакацца не мог, —
I агеньчык надзеі пагас.

То з Алма-Аты, а то з Дуброўніка...

Ваша адзнака: Нет (4 галасоў)

То з Алма-Аты, а то з Дуброўніка
Я табе, любімая, пішу.
Прымірыцца з прагаю вандроўніка
Я цябе, любімая, прашу.

“Ёсць яшчэ распусніцы прывабныя”, –
Чуеш ты суседак галасы.
“Ёсць яшчэ з ільвінай хваткай бабнікі”, –
Мне хрыпяць прапітыя басы.

Не зважай, як я, на плёткі іхнія,
Што нам цёмны пыл той ды туман.
Паміж намі толькі рэкі ціхія
І нікога іншага няма.

Лясы нырнулі ў хмары шэрыя...

Яшчэ не ацэнена

Лясы нырнулі ў хмары шэрыя,
Прыкрыўшы голлем птушанят.
А ты смяялася, не верыла,
Што будзе дождж, што будзе град.

Углыб, углыб усё імчалася
І за сабой мяне вяла;
Хавала вочы і смяялася
І нейкай дзіўнаю была.

А гром рыкаў ужо раз’юшана
За кожнай елкай і сасной.
І прашаптала ты узрушана:
“Што ж нам рабіць, харошы мой?”

А елка, хітрая і цёмная,
У сховішча пазвала нас.

Рабінавы гай

Ваша адзнака: Нет (11 галасы)

Восень, жоўтым крылом не махай,
Не ўзляцець табе ўслед за зязюлямі.
Я прыйшоў у рабінавы гай,
Гай мой ціхі,
Як сам я, зажураны.

Лета справіла шчодра памінкі:
На рабінах – чырвоны агонь.
Гэта гронкі маіх успамінаў,
Гэта колер болю майго.

Гэта след і зары, і кахання,
Знак праклятай замовы,
Дрэў апошняе красаванне
Перад белаю карай зімовай.

Зноў зямля стане белым экранам.