Пачынае з новага радка
Кожны год вясна свае адлігі.
Сонцам напаўняецца рака
I гайдае воблакі і крыгі.
Ты мяне хоць крыху пагайдай,
Маладосць за воблакі аддай.
Толькі знаю, што не аддасі,
Дык нясі у мора іх, нясі.
Тут я з той, харошаю, сядзеў,
На такія ж воблакі глядзеў,
Ды сплылі яны даўно з вадой
I забралі мілую з сабой.
Кавалачак скарынкі
Засунеш за шчаку,
З суседчынай дзяўчынкай
Імчышся на раку.
Пад вейкамі — азерцы,
Пачатак першых мук.
I коле рэўнасць сэрца:
«А дзе Янук?»
Луг свеціцца ад зорак —
Вясёлая раса.
Вымай хутчэй сцізорык,
Вудзільна выразай.
Тут акуні і плоткі
I ціхая лаза.
Аеру сок салодкі
На халадку ляза.
I хочацца дзяўчынцы
На памяць падарыць
Расінку на травінцы,
Табе, з прытомленым сэрцам,
Прысыпанаму сівізной,
Хочацца зноўку сустрэцца
З далёкай сваёй вясной.
З той, што выходзіла адвячоркам
Да возера ў зараснік траў.
Яе называў ты зоркай
I горача абдымаў.
Вось і вёска, як быццам тая.
Не, не тая, зусім не тая!
А сэрца ад радасці штосьці не тае
I зорка не вылятае.
Навакола новыя хаты
I шмат незнаёмых сцежак.
Я за тваім плячом не разглядзеў
У доўгую хвіліну развітання,
Што за акном —
змярканне ці світанне,
Ці поўневая ноч, ці хмарны дзень.
Было адно імгненне на дваіх.
Было адно спякотнае дыханне
I вусны —
як кругі выратавання,
Калі ў бяссіллі мы шукалі іх.
Быў шэпт твой непрытомны:
Вінаваты паўднёвы вечар…
Проста так, без якой прычыны,
абдымаю чужыя плечы,
пешчу косы чужой жанчыны.
Гэта проста на момант хвалі
аглушылі прыбоя шумам.
Гэта вусны дазвол давалі,
гэта вочы світалі сумам.
Гэта проста залётны вецер
у вянок дзве рукі з’яднаў…
Адлюстроўваліся ў Сусвеце
нашы постаці як адна.
Загучаў акардэон
І раптоўна – у душы –
Успаміны даўніх дзён
Абудзіў, разварушыў...
Танцпляцоўка ля ракі.
Вальс танцуем мы з табой.
Ліхтары, як матылькі,
Мільгацяць па-над вадой.
Радасны вальс,
вальс,
вальс,
Даўні вальс,
Казачны вальс,
вальс,
Вунь і яно, успамінаў лісцё,
На дрэвах, на тумбах, на дугах трамваяў.
Скажыце ж цяпер, а ці многа дасцё
За квецень апалую маяў?
Ды толькі і ў вас гэтаксама было,
Паводле адвечнае звычкі:
Бяссонныя ночы, кахання сіло,
Перон і вясновы палон электрычкі.
Абсыпалася
каляіна вясны,
Прыбіта трава прыдарожная пылам.
Ц
Калі язмін у пачатку лета
Квітнець пад вокнамі пачне,
Кранае водар гэтых кветак
Салодкім болем сэрца мне.
З пяшчотай тонкаю язміна,
Што белай пенай закіпіць,
У край цудоўных успамінаў
Істота ўся твая ляціць.
У край той сонечны, без хмараў
Падману, здрадніцтва, ілжы,
Дзе я сустрэў дзяўчынку-мару,
З якой у думках толькі жыў.
Лячу ў той край з замілаваннем,
Я ведаю, не раз згадаеш,
Якое лета то было:
Мы ўдвух — шчаслівыя, кахалі —
Зайздросціла усё сяло.
Другі развеяў шчасце гэта,
Яму даверылася ты
І панясла з сабою лета
Удалячынь і назаўжды.
Варушыць памяць напамінак.
Прайду праз дзень, прайду праз ноч
І акунуся ў бляск расінак,
Што ранак сонечны прынёс.
А можа, гэта не расінкі,
Бо саланеюць на губах,
Мо — развітальныя слязінкі,
Пёрка паяднанае з “чарнілкаю”, -
За радком радок. Аб чым? – сакрэт...
Можа быць карпенне над памылкамі,
Бо – філалагічны факультэт...
А магчыма, вестка аднакласніку:
Першы курс усё ж – і точыць сум...
І паспачуваў сусед дзяўчыне: “Ясненька...
Я палову гора паднясу...”
За шчаку, як школьніца, схапілася, -
Пальчыкі ў чарнільнай сіняве...
...Год за годам, - многае забылася,
У горадзе жыць — жыць зручна.
Кран павярнуў — і тут жа
вада ў цябе пад рукой.
А помніцца, як ад студні
нёс ты поўныя суды
вады сцюдзёнай, важкой.
Вада калыхалася ў вёдрах,
і ў двух тых люстрах водных
успыхвала святло,
плыло ўсё сяло.
Вёдры калыхаліся...
З другога краю сяла
дзяўчына, з якой кахаліся,
насустрач табе ішла.
Ішла па ваду і пела:
"Ой, сохне рута ў саду,
Як сустрэну прыгожага, з хвалістым чубам,
Дык адразу успомніцца колішні, любы...
Толькі любым цяпер вось яго я назвала,
А тады не галубіла, не прызнавала.
І чаму, і чаму пазірала няміла?
Ці ж дзяўчо непакорных плячэй не любіла!
Ці ж яно, каб сагрэцца ў абдымках хлапчыны,
Не хадзіла, пазяблае, праз каляіны?
І кахала – не знала,
І любіла – дражніла...
Мне помніцца студзеньскі вечар,
Што ладзілі сябры мае,
І першая наша сустрэча,
І жвавыя вочы твае.
Я стрэў іхны позірк адразу,
Як казку, як ваблівы сон;
Хацелася зь імі быць разам
Шмат радасных ночаў і дзён.
Так блізка і гэтак далёка
Была ты. Адвагі ня меў,
А глянуць глыбока-глыбока
Я ў самыя вочы хацеў.
Бы сон, адляцелі дні тыя,
Вясна - i свежы пень заплыў слязьмi:
Як горка плача родны дол па дрэве!
Мурашкi чорныя, ажыўшы на прыгрэве,
Ужо спраўляць памiнкi напаўзлi.
Быў густалiстым клёнам гэты пень -
I мы з ёй лiвень тут перачакалi...
Не, вы не дрэва, людзi, спiлавалi -
Вы спiлавалi мой шчаслiвы дзень!
Як хачу я вярнуцца ў той вечар лiпнёвы на Вiцебшчыне,
У той водсвет маланак, пад гулкi захлёбiсты лiвень,
У той водар садоў, да лiсцiнак абмытых i вычышчаных,
У абдымкi тых рук, i даверлiвых i палахлiвых!
Не, не сцiхлi ў душы навальнiцы далёкай грымоты,
I не звянула ўсё, што з такiмi пакутамi выпешчана...
О, каб ведала ты, як хвiлiнаю горкай самоты
Восень, жоўтым крылом не махай,
Не ўзляцець табе ўслед за зязюлямі.
Я прыйшоў у рабінавы гай,
Гай мой ціхі,
Як сам я, зажураны.
Лета справіла шчодра памінкі:
На рабінах – чырвоны агонь.
Гэта гронкі маіх успамінаў,
Гэта колер болю майго.
Гэта след і зары, і кахання,
Знак праклятай замовы,
Дрэў апошняе красаванне
Перад белаю карай зімовай.
Зноў зямля стане белым экранам.
Зацвілі твае вочы між тлуму,
І, здаецца, твой стан мільгануў,
Перарваліся ніткаю думы,
Даўны смутак ціхутка крануў.
Быццам ветрык, збудзіліся згадкі,
Ў жыце ветрык драмаўшы між хваль;
Закружыліся лёгка, без звадкі.
І памкнулі ў блакітную даль.
Стала дзіўна, што годы так шпарка
Прашумелі, бы ўвосень лісты,
Жоўтым лісцем, алеямі парку
І ляглі, як смуга, на кусты.
Зноў вясною ліпа зацвіце,
Мне яна нібы напамінанне.
Колькі год прайшло, але яшчэ
Не забыла першае спатканне.
З неба зоркі падалі ў раку,
Вецер хваляй бег па жыце ў полі,
І з якой пяшчотаю руку
Ты маю ў сваёй трымаў далоні.
Доўга з вуснаў піў салодкі мёд,
Недзе ў галаве ляцелі мроі,
І бяроз прыгожых карагод
Нас туліў да досвітку абоіх.
Мы з табою тыя віражы
Вее вецер – лёгкі подых,
На дарозе снежны пыл.
Перажытага не шкода,
Маладым бы толькі быць!
Ды не ўмелі, мусіць, вочы
Зберагчы агонь жывы…
Помню толькі стан дзявочы,
Муражныя паплавы.
Помню ціхі зорны вечар,
Пад праменнем трапяткім
Косы падалі на плечы
Вадаспадам залатым.
Вусны рдзелі, як маліны…
Што было – таго не знаць:
Сведкі ж немыя, дзяўчына, -
Што раскажа сенажаць?!
Мне не забыцца песні той даўняе вясны:
- На Мурамскай дарожцы стаялі тры сасны...
Хадзілі мы, спявалі, і з песняй ты цвіла.
Александрына, помніш, якою ты была?
Цяпер магу прызнацца, тады пачаў кахаць,
Цябе з ніякай кветкай не мог я параўнаць.
Сказаць, што васілёчак, дык фарба ў ім адна,
Сказаць, што ты лілея, - сцюдзёная ж яна.
Сказаць, што ты званочак… Ды ўсіх жа мала іх!..
Мілая, згадай:
Веяла цёплай вясной,
І вішні цвілі.
Калыхнуў я галіну, —
Белы цвет асыпаў нас.
Раiм наведаць сайт Максіма Багдановіча на якiм Вы знодзiце не толькі творы пісьменніка, але i кнігі аб яго жыццi і творчасцi, напісаныя іншымі аўтарамі.
Мелодыя мінулага мінае,
Мелодыя ліецца у нябыт…
Успамінаю лета ў дзікім краі,
Дзе кожная хвіліна – гэта ты.
Дзе кожны дотык,
Кожная галінка,
І кветка кожная,
І ежа, і пітво,
І ноч бяссонная,
І шчырая малітва,
І шэры досьвітак,
І чуйнае сьвятло,
Сьцяжынка ў полі,
Сонечны блакіт
Мелодыяй мінулага мінае,
Журліва праліваецца ў нябыт,
Дзе кожны дом і дрэва адчувалі:
Я думала даўно забыла
Хлапца таго з блакітнымі вачыма,
На золку песню салаўя,
Духмяны бэз ля ручая.
Сцяжынку ў полі, ядраныя росы,
Вяночак з кветак на русявых косах...
Мне з ім не суджана ў жыцці
Адной дарогаю ісці.
Вятры шугаюць, маразы, завеі,
Ды толькі ў сэрцы недзе палымнее
Усе мінулыя гады
Каханне першае заўжды.
Калі халодна стане мне зусім
У сэрцы, дзе хаваецца каханьне,
Спасьцігне мяне зноў чарговы ўспамін
І справатуе пачуцьцёвае паўстаньне.
Тады адчую я хваробны боль,
Але схілю каленцы перад лёсам,
Дакорліва дайграю сваю ролю...
І адшукаю месца ў нябёсах...
Калi вясною закукуе
Зязюля ў лесе ранiцой,
Ты прыгадай вясну другую,
Сустрэчы нашыя з табой.
Згадай ўсё што сэрцу мiла,
Што сэрцу дорага было,
Забудзь, што ўсё адгаманiла,
Адкукавала, адышло.
Згадай усё што нам жадала
Зязюля ў гучным гушчары
Забудзь што ў хованкi гуляла
Жаданне з намi да зары.
Забудзь што рэху не вярнуцца
Нi да цябе, нi да мяне,
Iзноў пабачыў я сялібы,
Дзе леты першыя прайшлі:
Там сцены мохам параслі,
Вясёлкай адлівалі шыбы.
Усё ў пылу. I стала мне
Так сумна, сумна ў цішыне.
Я ў сад пайшоў... Усё глуха, дзіка,
Усё травою зарасло.
Няма таго, што раньш было,
I толькі надпіс “Вераніка”,
На ліпе ўрэзаны ў кары,
Казаў вачам аб тэй пары.
Расці, ўзмацовывайся, дрэва,
Як манумент жывы, ўставай
Хiба на вечар той можна забыцца?
…Сонца за борам жар-птушкай садзiцца,
Штосьцi спявае пяшчотнае бор,
Пахне чабор,
Пахне чабор...
Лёгкiя крокi на вузкай сцяжынцы.
Дзеўчына ў белай iскрыстай хусцiнцы,
Быццам абсыпана промнямi зор.
Пахне чабор,
Пахне чабор...
Выйсцi б насустрач, стаць i прызнацца.
Вось яно – блiзкае, яснае шчасце,
Клiкнуць хацелася – голас замёр.
Пахне чабор,