Пяе дзяўчына над ракою,
Над Прыпяццю-ракой пяе.
Няма на сэрцы супакою —
Яго і песня не дае...
Лятуць, плывуць, знікаюць гукі
У глыбіні, у вышыні.
А смутак горкае разлукі
Не перапаляць і агні.
Дзяўчына песняй разганяе
Свой цяжкі смутак над ракой.
А ён ляціць, а ён лунае
На крыллі крачак па-над ёй:
Павей, павей, буйны ветру,
Над калінай лесавой.
Мігцелі зоры ў цёмнай ночы, —
Калі спаткаўся я з табой,
Твае убачыў зоры-вочы,
Пачуў я смех срабрысты твой...
I разлучыўся зноў з табою;
Ізноў адзін застаўся я.
Цябе я жду, прыйдзі вясною
Ты, зорка ясная мая!
Я жду цябе ў дзень светлы мая,
Я жду цябе ўжо доўгі час.
Мне страшна: можа, доля злая
Навекі разлучыла нас.
Ўжо сонца ясныя праменні
Даўно лунаюць над зямлёй.
Сёння твой Дзень нараджэння.
Сёння табе дваццать тры.
Дзень які сонечны. Верасень. Сёмае.
Лісце ў дварах падмятаюць вятры.
Восень ізноў залатою аправай
Кожны ўспамін-дыямент ахіне,
У цішыні аднастайнай і млявай
Помняцца, помняцца, помняцца мне
Вочы, усмешка і вусны, і рукі,
Голас, маўчанне і гэтак далей...
Зрэшты, спецыфіка гэтай разлукі —
Вечная споведзь у нефах алей.
Кажаш, што ажэнішся ... Жаніся.
Я ж нічога, я ж хіба трымаю...
Быў пяшчотным, як кісель у місе,
Больш пяшчотным, як пялёстак маю.
Быў каханым. Горка. Безаглядна.
Безразважна. Слепа. Нерэальна.
Не хвалюйся, мой ты ненаглядны,
Рэагую я на ўсё яшчэ нармальна.
Бачыш: не хаджу да варажбітак,
Не тручуся, з даху не лятаю
I на фота – бледны твой адбітак –
Доўгіх шмат гадзін не пазіраю.
Ты пайшла,
ты чамусьці пайшла,
і я
стаў калодзежам без вады,
стаў вясновым кустом без лісця,
але болей за ўсё
стаў падобны на клетку,
якую пакінула птушка...
Чую, у садзе чужым пяе,
бачу між дрэў залачоную клетку.
Я не парушу твой спакой,
бо ты парушыць не дазволіш,
бо ты сваёй не зменіш ролі,
прызначанай табе сям'ёй.
Бо для цябе сям'я — жыццё,
адна яна на першым плане...
Шкада, што на мяне не глянеш
ты з самым цёплым пачуццём.
За кожны позірк гэткі твой
табе дарыў бы я па ружы...
Але я шчасця не парушу.
Я не парушу твой спакой.
Пачуцці заглушу і боль знясу
маіх з табой адносінаў няўдалых.
Аб гэтым нагадае толькі сум
тваіх вачэй, прыгожых і адданых.
Ды гэта будзе сум самотны мой,
хоць у вачах тваіх ён адаб'ецца,
хоць можа бліснуць ён на іх слязой,
але ў душы тваёй не знойдзе месца.
К табе ён зойдзе — выпадковы госць.
Ды высахне, бы ў весну, тая слота.
I сумную пакіне прыгажосць,
Я ўсё сваё жыццё да Вас ішоў,
Але здарожыўся на паўдарозе.
I зараз у маркоце і трывозе
Хацеў бы ў ранні шлях падацца зноў.
Ды гэты шлях дачасна звечарэў,
Ён іншых вёў, ён іншым быў кароткі.
Святкуючы сваёй самоты ўгодкі,
Мой цень туляўся ля бязгнёздых дрэў.
А Вы не дачакаліся мяне,
Бо пра мяне не ведалі нічога.
Што Вам мая маркота і трывога?
Бо пазнаёміўся я з Вамі ў сне.
У пустэчы бясконцай…
Не каханне – пакуты…
Без цябе - што без сонца –
З лістапада па люты…
Не жыццё – існаванне:
Ані шчасця, ні сілы.
Быццам то не расстанне,
А сыход у магілу.
Раптам час падзяліўся
На было і не будзе…
Як бы ты ні маліўся,
Хтось цябе не забудзе…
Мой анёл яснавокі!
Хай цябе і не грэе,
Што дагэтуль далёка
Хтось табою хварэе,
Але ж ёсць вусны тыя,
Мана – не знік ты!
Не! Ты тут, са мной!
Дасюль цябе
І бачу я, і чую!
Твой голас, лік твой
Днюе і начуе
Ўнутры мяне –
Ў сярэдзіне маёй!
Прастора хлусіць!
Як – цябе няма?
І як – ніколі
Болей не спаткаю?
Чаму ж на вуснах
Б'ецца, не сціхае
Самотным болем
Любае імя?!
Няпраўда гэта –
Што ў расстанні час
Ўсе раны лечыць,
Як сцвярджаюць людзі!
Хай ў гэтым свеце
Я за тваім плячом не разглядзеў
У доўгую хвіліну развітання,
Што за акном —
змярканне ці світанне,
Ці поўневая ноч, ці хмарны дзень.
Было адно імгненне на дваіх.
Было адно спякотнае дыханне
I вусны —
як кругі выратавання,
Калі ў бяссіллі мы шукалі іх.
Быў шэпт твой непрытомны:
Сум. На здымкі гляджу я —
пазіраеш з іх ты.
Ні аб чым не шкадую,
не палю і масты.
Не малю аб вяртанні,
п'ю самоту нагбом...
Нібы ў вочы каханню
зазіраю ў альбом.
Ты жывеш далёка ад мяне,
Дзе Бяроза берагі цалуе.
Я з табой бываю толькі ў сне —
Маё сэрца па табе сумуе.
I калі між клёнаў залатых
Ў інстытут спяшаю раніцою,
Уяўляю: недзе йдзеш і ты
У свой клас з вясёлай дзетварою.
Прыгадаю лекцыяй падчас:
Быць бы мне тваім сягоння вучнем...
Я б з увагай слухаў твой расказ
I урокі ўсе на «пяць» вывучваў.
I мяне на ўроку пры усіх,
Гляджу на сонца вечаровае,
яно — як дзьмухавец на снезе
I хоць пейзаж той зачароўвае,
няма гармоніі...
Ты — недзе...
А ты ж была, як гэты іней,
што на бярозе —
на нявесце...
Світае вечар снегам сінім.
Няма гармоніі...
Ты — недзе...
А дзе?
I сам не
Вядзе мяне вечар дахаты,
далей ад цябе і далей.
Б'е ў шыбіны вецер кудлаты
і свечка дрыжыць на стале.
...Хаваюцца цені пад шаты,
а я ад цябе ўсё далей.
Жанчына прысушнай гарбаты
ў кубачак твой падалье.
Блуканні, набыткі і страты —
усё доля нясе ў падале.
Жыццё маё — дар ці адплата?
Ці суджана дню засвятлець?
Далоні твае не пакратаць,
а сэрцу шчасліва балець...
Я хачу вярнуцца да цябе
Краскай ціхай ля ўтравелай сцежкі,
Засланіць зямлю сваёю ўсмешкай —
Я хачу вярнуцца да цябе.
Каб мяне пазнала ты ў жальбе,
Прыгарнула да свае усмешкі.
Я хачу вярнуцца да цябе
Краскай ціхай ля ўтравелай сцежкі...
Скрозь туман
Над змерзлаю рачулкай,
Сум зімовы – засняю душы.
Недзе ходіш ты
Далёкай вулкай,
Хоць два словы
Стуль мне напішы.
Як жывеш,
Што робіш вечарамі,
Ці не кволіцца
Малы наш сын?
Ці не хочаш выпалаць
Часамі
Адзіноты горкае
Палын?
Я не знаю,
Хто тут вінаваты,
Ты ці я,
Ці, можа, скрутны лёс? –
Тужыць
Над маёй спусцелай хатай
Голле
Пасірочаных бяроз.
Клён за туманамі ціха растане,
Ясны твой воблік далеччу стане –
Што гэта творыцца толькі са мною?!.
Бліжай становішся ты – у растанні!..
Як неспазананай, нябачанай госці,
Не пазнаю зноў, нібы ў маладосці,
І не ўяўляю бязмежнасці іншае
Ласкі, і шчырасці, і прыгажосці!..
Імі да сэрца глыбінь прасвятлёны,
Змогла каўтаю скіпелую горыч,
Каб не вяртацца ніколі пад клёны
Мне помніцца студзеньскі вечар,
Што ладзілі сябры мае,
І першая наша сустрэча,
І жвавыя вочы твае.
Я стрэў іхны позірк адразу,
Як казку, як ваблівы сон;
Хацелася зь імі быць разам
Шмат радасных ночаў і дзён.
Так блізка і гэтак далёка
Была ты. Адвагі ня меў,
А глянуць глыбока-глыбока
Я ў самыя вочы хацеў.
Бы сон, адляцелі дні тыя,
Ты падабаешся мне і будзеш падабацца.
Цябе магчыма не любіць хіба?
Няхай з табою мне не сустракацца
І пацалункам не астуджваць лба.
Хай будзе так. Няможна і няможна.
Але прашу, прашу цябе, прашу...
Ты падабаешся. Трымайся асцярожна.
Не забівай яшчэ адну душу.
Лексічны запас мізэрны –
Фраза адна, другая...
І ніякага болей рэзерву,
І трымціць цішыня жывая.
Мовы іншай патрэбныя гукі,
Не заношаны слоўны запас.
Толькі вусны раскажуць і рукі,
Як пяшчотна люблю я Вас...
Анямейце, нахабныя спевы!
Не магу не лічыцца з ёй,
Дачкою спадарыні Евы,
Незнаёмай маёй сястрой.
Не магу не лічыцца з каханым,
Паважаючы выбар яго.
За тысячы вёрстаў ад дому, ад роднага краю
Любуюся весняй зарою над стромамi гор:
Там сонца ўзыходзiць - па iм я дакладна звяраю
3 напрамкам Радзiмы напрамак бяссоння майго.
Мiж белых акацый на чорным асфальце намоклым
Дарожка ад сонца - як казачны пас залаты.
Калi па ёй бегчы i бегчы - там недзе, далёка,
У самым пачатку, - насустрач спяшаешся ты.
Ты цяпер немагчыма далёка.
Вырву з градаў палын і асот.
Але воран – калючае вока –
Прабівае душу навылёт.
Захінуся шалёнаю сьцюжай,
Завяжу вузялочкам кутас.
Чорны воран над белаю ружай:
О, які фантастычны кантраст!
Я сачу, як пялёсткі зьлятаюць,
Як заходзіцца вецер сьляпы,
Рызыкоўна праз боль праступаюць
Кіпці ворана, ружы шыпы.
Адкажы, да чаго б гэта, дружа,
А мне ўсё лепей безь цябе.
Працую – не гарую.
Спакойна сіле не слабець –
Магу зьвярнуць гару я.
Бясплённа дзень не праміне,
На мары не патрачу.
Сьмяюся, калі сьмешна мне,
А плачацца – ня плачу.
Так, мне ўсё лепей безь цябе.
Жніво пасьпела ў часе.
Ні тлуму, ні трывог цяпер.
...І ні хвіліны шчасьця.
З кожнай новай сустрэчай цяжэе чаканьне наступнай,
і зусім недарэчны стаецца адлегласьці сум,
кожнай новаю ночай сон болей і болей пакутны,
і ня выцягнеш болей сябе з віру чорнага дум.
Кожны новы цягнік пнецца ўпэўненна зноўку наперад,
вось шчэ трыста кілёмэтраў ляжа ахвярай тугі,
кожным новым сьвітаньнем сябе забіваю, напэўна.
ды ад гэтага штось не стаюцца бліжэй берагі.