Вершы пра каханне

Магчыма твар, магчыма стан дзявочы,
**Магчыма погляд стомленых вачэй,
А, мабыць, прыгажосць асенняй ночы
**Адкрыта вабяць- да цябе хутчэй
Спяшаюся прыйсці з букетам кветак,
**Сказаць, што ты намнога прыгажэй
Тых падарункаў восеньскіх палетак-
**Ты скарбаў усялякіх даражэй.
А пажадаць табе хачу кахання-
**Астатняе ня важнае ў жыцці-
Чакай яго ад вечара да рання,
**Чаромхаю вясноваю цвіці,

Мірнай справы чараўніца
І крыніца дабрыні,
Лекаў дай тваіх напіцца,
Ад хвароб абарані.
Веру я табе і Богу
І каханне берагу-
Цераз церні ў рай дарогу
Ад зямлі знайсьці магу.

Мне твая патрэбна ласка
І пяшчота- я прашу:
Лекар мой, жанчына-казка,
Адагрэй маю душу,
Варушы ў ёй успаміны
І будзі яе ад сну-
Цяжка, але ты павінна
Аднавіць у ёй вясну.

Лупцавала ж горка доля,
Замест так, кажу -ні-ко-лі!
Мо змірыцца ,тое здолець.
Не, назло пішу- ні-ко-лі!
Лёс мо биу хаи,можа,болей,
Не было б таго- ні-ко–лі!
Ужо ж цярпела колькі болю.
Усім на зло крычу -ні-ко-лі!
Хай смяецца наваколле,
Не паддамся ім ні-ко-лі!
Я ж ваяр, гартую волю,
З перамогай, ці -ні-ко-лі!
Хаи па ранах сыплюць соллю,
Не самлею,а ні-ко-лі!
Каламута мо,таропка?

кали пушок

Шаную светлыя нябёсы за тое, што магутны Бог
Стварыў дзівосную істоту, яе Жанчынаю нарок.
“Найлепшая палова свету” – вас клічам гэтак нездарма,
Шукалі на ўсіх планетах: такіх, як вы, нідзе няма!
Паверце, не прайшла б зіма без вашых сэрцаў палымяных,
Не адрадзілася б вясна без вас, любімых і каханых.
Наогул, не было б прагрэсу і не вярцелася б Зямля,

Жанчыне.

Адкуль? Хто ты?
Зь якіх высноў;
Эва? Ліліт
Юрлівых сноў?

Мой холад,
Сьпёк і гарачынь,
Мой голад,
Смага паначы,

Маё збаўленьне,
Мой палон,
Маё зьдзіўленьне,
Казкі сон…

Мая загадка…
І яна -
Аддзяка
Гэтага жыцьця.
-05.03.17.

Чыгуначным маладзіцам.

Каптурамі сьнег лажыцца
На хаціны, на машыны,
Белы сьнег - зімы жывіца,
Якім ёй не наталіцца.

Гэты сьнег ваты бялявай
Прыбіраюць маладзіцы,
Вочы іх глядзяць ласкава,
Быццам просяць пагадзіцца.

Маладзіц тых апранаюць
Ад грымучае чыгункі
І яны сьнег прыбіраюць,
Каб ля рэек не каўзнуцца.

Маладзіцы - малажавы,
Шчокі - яблык чырваней,
Маладзіцы! Вы - выява,

"Быць, ці ня быць?! - О, то пытаньне!"
Сказаў аднойчы Ёрыку Прынц Дацкі.
Але наведала дзяўчыну іншае ваганьне –
"Кахаць ці не кахаць?..",
Калі зьявіўся хлопец заліхвацкі!

Жаўнер вагаецца: "Страляць, ці не страляць?...",
Злавіўшы ўмольны позірк ворага свайго.
Бульбаш вагаецца: "Ці йсьці галасаваць?...",
Бо ліпавыя выбары дасталі ўжо яго.

Абедзвюма рукамі за жаноцкасць
I за пяшчоту, цеплыню далоняў!
хачу цябе абняць я моцна-моцна,
I цалаваць у вусны, вочы, скроні
I адчуваць, як сэрца тваё б'ецца
Ў рытме неўгамонным, трапяткім..
Каб нашага кахання п'еса
На сцэне засталася на вякі!
Мне кажуць: ідэальных не бывае.
Ты - мой галоўны ў спрэчцы аргумент.
I я на свеце ўсё ператрываю,
Пакуль са мною ты, мой дыямент!

(2014)

Як бліскавіца ў цемрыве –
ты незвычайная
у аднастайна-роспачным жыцці.
Смяешся ты,
калі душа ў адчаі,
тужліва-светла плачаш –
з радасці...

(Маім знаёмым жанчынам з цудоўным
імем Галіна прысвячаецца)

Галіна… У перакладзе - цішыня…
Нясе жыццё нячутна, непрыкметна
Маўкліваю іконаю адметнай,
Што асвятляла кут у курэня…
Бязветранасць лагоднае галінкі
Ахоўвае ад хмар яе пагляд
І бабінага лета лістапад
Карункамі звівае павуцінкі
У таемны і загадкавы ўзор,
Які, як німб святы над галавою,
Лунае ў яе сэрцы дабрынёю

Будуюцца адносіны... малююцца карціны...
Адважныя пажарнікі, цяжарныя жанчыны.
Парывы дабратворныя ў канверце пад дзвярыма.
Бягу ўверх па лесвіцы. У лужыну ўступіла.
З Сярожам вельмі весела, з Генадзем немагчыма.
Прабач, што так заблытана, на гэта ёсць прычына.
Ну што ты хочаш зразумець, любімы мой мужчына?
Я вельмі далікатная і творчая дзяўчына.

* * *
Свежасцю
дыхаюць
ноччу купальскаю
зоры.
Водар травінак і кветак
святочная ночка
удыхае.
Кветкі і травы
расой наталяюцца
й зоркавым срэбрам.
Дом мой,
спакоем спавіты,
удыхвае фарбу.
Ціха сцялюся.
Жагнаюся.
Дыхаю шчасцем.
***

Ох i дачка ў ляснiка расцвiтае,
Быццам купальская зорачка тая.
Сонца i месяц заўжды за ёй сочаць,
Каб не маглi прыгажуньку сорочыць.

Гнецца лясная дарожка падковай, –
Шчасця ўсё зычыць дачцэ ляснiковай.
Год ёй багата зязюлька жадае,
Зводны хор птушак ёй оду спявае.

Хлопцы ў акрузе па ёй уздыхаюць,
Так уздыхаюць, – вятрыску ўздымаюць.
I да таго часам моцны вятрыска, –

Я стану зоўсім непрыкметнай,
Калі ў палон захопіць восень,
Калі маршчынкамі адмеціць,
Яны мяне састараць зоўсім.

Я абкручуся цёмным шалем,
Каб непрыгожаю не бачыў
І не прынізіў мяне жалем,
І не заўважыў, што я плачу.

Зраблюся проста невідзімкай,
У тваім сэрцы растваруся.
Яно не зробіцца ільдзінкай-
Па венах я тваіх пальюся.

У час зімовай лютай сцюжы,
Калі па мне ты засумуеш,

Мне патрэбны твае вочы,
каб глядзець ў іх да ночы.
Мне патрэбны твае вушы,
каб сказаць, што я не хлушу.
Мне патрэбны твае вусны,
каб аддацца іх спакусам.
Мне патрэбна тваё сэрца,
як прыгожа яно бьецца?!
Дык аддай жа сваю душу,
бо трываць я больш не змушу!

Майго дзяцiнства астраукi

http://www.stihi.ru/2015/03/17/7294
*******************************
Жыцця не зведаны сцяжыны,
Усіх іх нельга палічыць,
Кранаюць сэрца ўспаміны,
А лес імкліва ўдаль бяжыць.
І я за ім ледзь паспяваю:
Пад'емы, спускі,віражы,
У думках веску ўяўляю
І ліп палоску на мяжы.
Больш, як паўвека за плячыма
На скронях-просядзі радкі,
Зноў паўстаюць перад вачыма

***
Ад сівой даўніны мудрых думак сувой
Не згубіўся ў вяках і сягоння дарэчы:
“…Прад матуляй укленчы, Айчынай сваёй,
А яшчэ прад настаўніцай першай укленчы”.

Не забудзь, хто табе адкрываў новы свет,
Хто вучыў шанаваць і Радзіму, і мову.
Пранясі па жыцці гэты сказ-запавет
І сынам перадай як святую замову:

“Дзе б ні быў, ні хадзіў ці адзін, ці з сям’ёй,
У апратцы сялянскай ці, можа, у фрэнчы,

Я адчуваю подых ветра і назіраю ззянне зор,
Калі цябе я сустракаю вітае нас зямны прастор

Шчабечуць птушкі пра каханне і шэпчуць дрэвы аб любві,
Калі цябе я сустракаю пра нас спяваюць салаўі

І шчасце зараз на далонях, і вечнасць у тваіх вачах,
Калі цябе я сустракаю, ты забіваеш у сэрцы страх

Ты згубіла нешта вечнае

Ты верыш у астранамічную моц сумяшчальнасці лёсаў,
Марыш штоночы ў супадзенні лічбаў на паперцы з надпісам “лато”
Абпальваеш вусны,пасля сэрца якой-небудзь не састылаю запалкай,
Што пакінуў хтосьці ў пустой кватэры,дзе ты заўжды была адна.

Ты у думках змагаешся за праўду,свабоду і веру
На мітынгах,я кія ледзь-ледзь дазваляюць.

Так мілагучна й зьнянацку,
Звышы зьлятая,талы сьнег
Прагаманіў аб цёплай хаце,
Дзе замест сонца Ваш усьмех.

Дзе на палетках рунь гагоча
У зімным водгульлі палёў,
Дзе ўлетку ўсе руменкі хочуць
Каранаваць вянком галоў.

Як той разьбяр тугуе дрэвам,
Як хварбы трызьнюць мастаком,
Вы,мая сьпеўная Венэра,
Так я да Вас ляцець гатоў.

І нашы вочы стануць зьзяньнем
Заранкаў над гудым лясом.

ЖАНЧЫНА

Добрая. Маўклівая. Самотная.
Мяккая. Прывабная. Душэўная.
Шчырая. Жаданая. Салодкая.
Чулая. Таемна- задуменная.
Смелая. Суровая. Рашучая.
Упартая. Упэўненая. Спрытная.
Гордая. Гарачая. Калючая.
Любая. Чароўна-аксамітная.

Сотні слоў сплятуцца ў адзінае,
Не любіць якое немагчыма.
Хай ляціць да зораў жураўлінае,
Слова непаўторнае “жанчына”

Дбайная. Руплівая. Нястомная.

Алене Багамолавай прысвячаецца

На далоні Бога –
жаночае сэрца,
маленькае,
безабароннае,
бездапаможнае.
Малюся горача,
Божухна!
Уратуй
адзіную,
светлую,
чыстую
ў гразкім свеце
крынічку
празрыстую.
Падаруй шчасце
сямейна-жаночае,
плённа-творчае
і звычайнае –
чалавечае.
Глядзі!
Сэрца жанчыны
чакае міласці
на такой
вялізнай
далоні
магутнага Бога.

Беларуская мадонна на зыходзе дня:
З цеплынёй душы прыгожай у моры хараства.
Усмешка паглынула думак мітуслівасць,
У гармоніі сапраўднай - простая ўласцівасць.

Заўсёды рад калегу прывітаць -
І колькі слоў харошых напісаць,
Пачуцці ўсе укласці ў рыфмы,
Іх сумясціць з сардэчным рытмам.

Радкамі гэтымі хачу
Табе жадаць адно - удачы,
Ані не мець нагод для плачу,
А толькі - радасць уваччу.

Белая твая сукенка
надае табе свету...
У блакітных вачах
слёзы радасці шчырай...
А душа ў засценках
па каханым плача леце,
і на белых крылах
адлятае ў вырай...

есць тыпаў некалькі дамаў:
што цягнуць плен жыццёвых драмаў,
бясконцы непад'емны клопат дзен,
аддаючы ўсю цяплыню, надзею, сон-
І проста імі скарыстацца,
не пакідаючы адказу.
А тым, што варты адурыць мужчыне розум,
Цнатліва ўсміхнуцца ды пацягнуць у ложак,
У падмане пратрымаць, ператварыцца ў мрою
і клясціся каханню чужынскаю крывёю,
Спатоліўшы сваё, закінуць звыклую
для твару маску,

Пярунаў дуб каля вады
Сыходзяць у нябыт гады
А ён стаіць магутны, моцны
Шуміць, красуе дуб пад сонцам
Ці колькі дзён, якія ўлады
І ён усё бачыць – сам не рады
А людзі йдуць да дуба-дзеда
Каб гора ў роспачы паведаць
І хоць крыжы ў хаце кожнай
Сюды ідзе сляпы, заможны,
І помачы ў дуба просіць
Сваю бяду яму прыносіць
Тады звярнецца дуб да неба
Ускіне гронкі, просіць :“Трэба,

Сыходзяць у нябыт гады
А ён стаіць магутны, моцны
Шуміць, красуе дуб пад сонцам
Ці колькі дзён, якія ўлады
І ён усё бачыць – сам не рады
А людзі йдуць да дуба-дзеда
Каб гора ў роспачы паведаць
І хоць крыжы ў хаце кожнай
Сюды ідзе сляпы, заможны,
І помачы ў дуба просіць
Сваю бяду яму прыносіць
Тады звярнецца дуб да неба
Ускіне гронкі, просіць :“Трэба,
Дапамажы ты, Божа, людзям

Нецалаваных на зямлі няма. 
I хітрыя жанчыны і дзяўчаткі
У сэрцах носяць свой сакрэтны май 
I пацалункаў вечныя пячаткі.

I пад уяўнай важнасцю багінь 
Трапеча міг,
         калі са стогнам: "Лю-бы-ы..." 
Павержаныя, быццам бы сцягі, 
Бездапаможна
                падалі
                     іх губы...

Вачамі пазвала пад дрэва густое,
абняла, цалавала,
пайшла з-пад дрэва на свой падворак,
паклікала пеўня, а куры за ім,
сыпанула ім проса з падолу,
які трымала высока ў руцэ,
агаліўшы белыя ногі,
знайшла ў крапіве пад сцяною
маленькую ластаўку,
пасадзіла назад у гняздо,
зноў пад дрэва прыйшла,
пацалавала;
смеючыся, парвала на шыі каралі,
кінула ўверх —

                                Ляжу адна, самотная, у ложку...
                                                   Лі Цын-Чжао, XII ст. 
                                         "Строфы з гранёнай яшмы"

"Ляжу адна, самотная, у ложку..." 
А калі б я вось гэтак напісала?

Не плачу, бы вярба над ручаінай.
Што плач, як вінаватая сама?
Я цешу успамінамі часіны.
Усё было. Ўсяго ужо няма...

І толькі сны былое нагадаюць –
Туга напоўніць сэрца давідна,
І я каханага свайго чакаю
У шэрым змроку стылага вакна.

Прылягу зноў і трапятліва ўстану,
Бо спадзяюся на раптоўнае “авось”.
Мне спадзяванні трохі гояць раны,
Ды сэрца скрушна заціхае штось...

Разбудзі мяне рана-раненька –
Павянчаем світанак з зарой,
І ласкава на роўныя жменькі
Мы падзелім вясельны напой.

Смагу сэрцаў здаволім паволі,
Асалоду пацешым даўжэй,
Бо няма саладзейшай патолі
І хвілін не знайсці даражэй.

Толькі вечная – ранічка наша,
Толькі мары – няскончаны міг.
Ночка нас паяском падпаяша
І прытуліць крылом абаіх.

Разбудзі, як калісь, нечакана

Ёсць звон ручая, ёсць свежасць рос,
ёсць веліч вяршыні горнай.
I ёсць яшчэ адно з дзівос,
гэта — жаночая гордасць.

Яна — не прыхамаць, не капрыз,
не д'ябальская забава.
Глянуць адчужана зверху ўніз —
святое жаночае права.

Ёсць нешта ў ёй ад гор і зор.
Ды ўсё-ткі зямны яшчэ болей
позірк яе, яе дакор —
аснова зямной любові.

Ёсць ветра бег, ёсць каханне наспех,

Шкадую жанчын,
                           што пасля пацалунку мужчыны
He зведалі асалоду пацалунку дзіця,
Што навек ад сваіх грудзей адлучылі
Ненасытную, бессмяротную завязь жыцця.
Шкадую жанчын,
                           што пасля мужчынскіх абдымкаў
He зведалі пяшчоты абдымкаў дзіця,
Калі каля вуха даверліва дыхае
Безабаронны праця

Плытчэюць крыўды і плёткі,
Глыбініць песня жывая.
А, чуеце, здорава ўсё-ткі,
Калі жанчына спявае.

He плача і не смуткуе,
He сварыцца і не рыдае...
Сама для сябе такую
Ціхую песню спявае!

Значыць, усё ідзе ладам
I ў хаце, і ў цэлым свеце:
Няма дзе прыткнуцца звадам,
Няма дзе бядзе прысесці.

Сям'ю мінаюць хваробы,
I родзіць, б

Шыпшына – не ружа,
Не руш яе, дружа,
Не руш яе, дружа,
Не рві, не чапай,
Хай тут вось пры полі
На вольнае волі
Для вока людскога
Цвіце.

Дзяўчына – не кветка,
Не краска з палетка,
Не руш яе, хлопец,
Не рві, не губі,
Хай ходзіць не з горам,
А з песняй да зораў
Па роднай зямельцы
Сваёй.

Жыццё – не гулянне,
Не цацка – каханне:
Ні грошы, ні сіла
Яго не дадуць,

Заламіў асінку хлопец,
Думаў — кралю прысушу.
А ў яе няма клапотаў,
Точыць сэрца і душу.

Вусны спелыя, як вішні,
Бровы, нібы ўзмах крыла.
Ўсё аддаў бы, толькі б выйшла,
Толькі б голас падала.

Ах, як хлопец занядужаў,
Сеў ля плоту на траву
I ў цяжкой гаротнай думе
Звесіў сумна галаву.

Счырванела, як каліна
(Добра, што ня так відно!),
Падышла бліжэй дзяўчына,

Па меры таго як памалу
з глыбі яна йшла на мель,
я бачыў: ад футарала
вызвалялася віяланчэль.

А пляж быў пусты і дзікі…
О, як бы хацеў я стаць
у момант той раптам смыкам,
каб струны яе кранаць.

Я – Жанчына, я заўжды Жанчына.
Будзе снег на холадзе звінець,
Пацерак не скіне арабіна –
Будзе і дрыжэць, і чырванець.
Выстаіць, не змерзне, не завяне.
Выбаліць красу сваю скрозь золь,
Каб затым, як сонца ласкай гляне, –
Выплакаць слязой нябачнай боль.

Не знаю,
          гэта добра ці нядобра,
Ды што хаваць мінулыя грахі —
I мне таксама міні даспадобы,
Хоць я ім запазніўся ў жаніхі.

Зноў прымушае здзіўлена спыніцца
Жаночы цуд,
            як гэты свет, стары.
У цесным калчане міні-спадніцы
Дзве юныя нагі —
                  як дзве стралы.

I плёткі — міма.
Забабоны — міма.
I

Жанчыны ўмеюць чакаць,
Жанчыны ўмеюць кахаць,
Многае ўмеюць жанчыны.
Пяшчотны іх шчэбет птушыны,
Што чуць пашчасціла мне,
I вас няхай не міне.

He трэба жанчыну гнявіць,
Жанчыну трэба любіць,
Любіць аддана і смела,
Каб музыка ў свеце гучэла,
Што ачышчае наш дух,
Якая толькі на двух.

Перад жанчынай, як сыч,
He будзь. He стагні і не хныч,
Калі ты сапраўдны мужчына.

Не гаварыце кепскага пра тую,
Якой не ведаеце i не знаеце:
Пра яснавокую i маладую -
У парушынках першай снежнай замецi.

Не гаварыце брыдкага, крый божа!
Вы сан жаночы нiзашто заплямiце.
Ей выпаў рэдкi лёс - кахаць прыгожа.
Кахаць да смерцi. А не да "без памяцi".

Свавольнай была маладая суседка:
То чуб асмяе, то характар мой зганіць,
То інапку закіне ў крапіўнік ці ў кветкі,
То кіне антонаўкай неспадзявана.

Паскардзіцца думаў — засунула браму,
Не раз памірыцца хацеў з ёю шчыра.
Збіраўся пабіць, ды так крыкнула «мама»
Што ледзь пацалункамі я ўціхамірыў.